Ẩm thực Tết ý nghĩa ở Nhật Bản

Tết dương lịch là kỳ nghỉ lễ rất quan trọng ở Nhật Bản, mọi người sẽ có một kỳ nghỉ để tụ họp gia đình trong những ngày đầu năm, cùng đón mặt trời mọc vào ngày đầu năm mới 1/1, cùng đi chùa cầu nguyện bình an cho gia đình và không thể thiếu được bữa cơm truyền thống đầy đủ các thành viên. Ẩm thực ngày đầu năm không chỉ giữ gìn văn hóa truyền thống mà còn thể hiện ước vọng cho năm mới thuận lợi, sức khỏe và bình an.

Mì Toshi-Koshi Soba cho sức khỏe lâu dài

Vào đêm giao thừa người Nhật Bản thường ăn mì soba với mong muốn có được sự trường thọ cũng như sức  khỏe lâu dài như chính sợi mì dài vậy. Ngoài ý nghĩa rất đẹp đó ra thì còn có một ý nghĩa thực tế hơn là muốn người vợ nấu một món ăn đơn giản để họ nghỉ ngơi sau 1 năm bận rộn nấu những món ăn cầu kỳ cho cả gia đình. Người ta cho rằng nếu như bỏ sót dù chỉ 1 sợi mì soba cũng khiến người đó gặp vận rủi trong năm mới.

Mì soba được làm từ bột gạo và bột lúa mạch, mì được luộc chín ăn cùng nước tương đậu nành, rễ cây cải ngựa và rong biển Nori cắt nhỏ. Nước luộc mì không bỏ đi mà sẽ uống cuối bữa ăn. Ngoài ra mì soba cũng được ăn cùng nước canh với nhiều nguyên liệu khác nhau, tên các món mì cũng khác nhau, ví như có mì  Kitsune Soba, Tanuki Soba và Tsukimi Soba.

Osechi ryori cho cả kỳ nghỉ Tết

Điều đặc biệt của Osechi ryori là nó gồm nhiều món ăn được sắp xếp và bày gọn gàng trong những chiếc hộp như hộp Bento. Hộp Osechi sẽ được làm trước năm mới vì trong những ngày đón Tết, phụ nữ sẽ không nấu ăn.

Osechi ryori gồm 3 hộp được xếp tầng lên nhau. Mỗi tầng sẽ có đặt những món ăn có cả đồ ăn mặn và ngọt. 

Mỗi món ăn trong bữa osechi đều có ý nghĩa đặc biệt để đón chào năm mới. Ví dụ:

• Daidai (橙- Hán Việt: tranh- nghĩa là "cây/trái cam" cũng có nghĩa là "đắng"): món cam đắng Nhật Bản. Daidai có nghĩa là "từ thế hệ này đến thế hệ khác" khi được viết bằng chữ kanji là 代々. Giống như món kazunoko dưới đây, món này biểu tượng cho một lời chúc dành cho trẻ em vào dịp năm mới.

• Datemaki (伊達巻 hoặc 伊達巻き- y đạt quyển, trong đó từ "quyển" có nghĩa là "cuộn"), trứng cuộn vị ngọt trộn với tương cá hoặc tôm nghiền. Món này tượng trưng cho lời chúc cho nhiều ngày tốt lành. Vào ngày lành (晴れの日, hare-no-hi), theo truyền thống, người Nhật mặc đồ đẹp để thấy vui vẻ. Từ kanji 伊 (từ Hán Việt: "y") có nghĩa là "trang phục", bắt nguồn từ trang phục lộng lẫy của các samurai từ các thái ấp được sắc phong (tiếng Nhật: Han) .​
• 
• Kamaboko (蒲鉾): bánh cá nướng. Theo truyền thống, các lát kamaboko trắng đỏ sẽ được xếp xen kẽ thành hàng hoặc xếp theo một hoa văn nào đó. Màu sắc và hình dạng của chúng gợi nhớ đến Nhật Bản với biệt danh "đất nước mặt trời mọc" với ý chúc mừng.
• Kazunoko (数の子): món trứng cá trích. Kazu có nghĩa là "số" và "ko" nghĩa là "đứa trẻ". Món này tượng trưng cho lời chúc con đàn cháu đống dịp năm mới.
• Konbu (昆布) là một loại tảo biển. Từ này liên quan tới từ yorokobu, nghĩa là "vui vẻ".

​

• Kuro-mame (黒豆): đậu nành đen. Mame nghĩa là "khỏe mạnh", tượng trưng cho lời chúc sức khỏe cho năm mới.
• Kohaku-namasu (紅白なます), có nghĩa là "rau kuai đỏ trắng", được làm từ cà rốt và củ cải trắng xắt sợi, muối chua ngọt với giấm và nước quýt yuzu (cây lai giữa quýt và chanh Nghi Xương).
• Tai (鯛): cá tráp biển đỏ. Tai liên quan đến từ medetai trong tiếng Nhật tượng trưng cho những điều tốt lành.

​

• Tazukuri (田作り): cá mòi khô sốt nước tương. Viết bằng từ kanji, tên món ăn có nghĩa đen là "người khai khẩn ruộng lúa", vì trong lịch sử, cá đã được sử dụng để làm giàu đất ruộng. Món này tượng trưng cho vụ mùa bội thu.
• Zōni (雑煮): món canh gạo viên (mochi) nấu với nước dùng trong (ở miền đông Nhật Bản) hoặc với nước súp miso (ở miền tây Nhật Bản).
• Ebi (エビ): tôm rim với rượu sake và nước tương.
• Nishiki tamago (錦卵): trứng cuộn với lòng trắng lòng đỏ tách riêng, lòng đỏ tượng trưng cho vàng còn lòng trắng tượng trưng cho bạc.
• Tôm: biểu trưng cho cuộc sống dài lâu