Ăn chay - Chế độ ăn lành mạnh cho cơ thể

Ăn chay giúp chúng ta giảm nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp, tiểu đường, tim mạch, ung thư, viêm khớp, bệnh hen, bệnh Parkinston. Hơn nữa, ăn chay còn giúp xương chắc khỏe hơn, cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm béo và chống lão hóa.

Ăn chay là gì?

Ăn chay là không ăn những thức ăn chế biến từ thịt động vật. Ăn chay không chỉ là một chế độ ăn uống mà nó còn liên quan đến nhiều lĩnh vực khác. Những người chọn ăn chay có thể vì lý do sức khỏe hay truyền thống tôn giáo.... 

Nhiều người chọn ăn chay để hạn chế sử dụng các sản phẩm từ động vật. Mục đích là để phản đối việc khai thác các sản phẩm khác từ động vật như da thú, lông thú... Nhiều người khác thì vì mục đích bảo vệ môi trường. Họ thấy rằng quá trình nuôi và chế biến các sản phẩm từ động vật có ảnh hưởng xấu tới môi trường ví như hiệu ứng nhà kính...trong khi đó quá trình canh tác nông sản mang lại nhiều tác động tích cực cho môi trường.

Cùng với những hoạt động thể chất và chất lượng phúc lợi xã hội hiện nay, một chế độ ăn chay cũng có thể giúp con người có đủ dinh dưỡng và năng lượng. Hơn thế nữa nó còn mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

Lợi ích đối với sức khỏe

Béo phì

Chế độ ăn chay có thể chống béo phì ở mọi lứa tuổi. Một nghiên cứu đã cho thấy rằng những người ăn chay có nguy cơ mắc béo phì thấp hơn rất nhiều so với những người ăn chế độ ăn có thịt. Vì sao? Vì ăn chay sẽ có nhiều chất xơ và thay vì tiêu thụ protein động vật, ăn chay sẽ cung cấp protein thực vật cho vơ thể. Một chế độ ăn chay đúng là phải dùng những thực phẩm được chế biến từ ngũ cốc, rau và các loại hạt khác như đậu phộng, hạt điều,...Thực đơn thuần chay không có nhiều chất béo và chất béo tồn tại trong cơ thể chỉ là chất béo dư thừa.

Hen phế quản

Một nghiên cứu về hiệu quả của chế độ ăn chay trong việc điều trị bệnh hen phế quản cho biết ăn chay có thể làm tình trạng bệnh nhân hen phế quản được cải thiện đáng kể, thậm chí có thể điều trị triệt để bệnh lí và bệnh nhân có thể giảm việc dùng thuốc trong quá trình điều trị.

Ung thư

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ăn chay giúp phòng chống nhiều loại ung thư khác nhau như ung thư ruột kết, ung thư thực quản, ung thư đại tràng, ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt. Theo nghiên cứu , các protein thực vật có nhiều các axit amin thiết yếu . Protein thực vật có thể hỗ trợ quá trình hoạt động insulin và glucagon, đồng thời có thể làm giảm nồng độ lipid quá cao và cản trở sự phát triển của bệnh ung thư. Trong chế độ ăn chay, thực vật cung cấp chất flavonoid , beta-carotene , carotenoids , vitamin C, và ít chất béo và chất xơ giúp cơ thể hình thành một bức tường bảo vệ và chống lại những tác nhân gây ra bệnh ung thư . Ví như, tỏi có thể chống lại ung thư đại trực tràng; các loại đậu và cà chua giàu lycopene có thể chống lại ung thư tuyến tiền liệt; thực phẩm giàu beta-carotene giúp giảm nguy cơ ung thư phổi . Theo viện dinh dưỡng xã hội Mỹ,  việc tiêu thụ quá mức các sản phẩm từ sữa trong những năm đầu đời làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng và tuyến tiền liệt sau này. Sử dụng sản phẩm từ đậu nành có hàm lượng isoflavone tiêu chuẩn trong thời kì từ sơ sinh đến giai đoạn dậy thì sẽ bảo vệ con bạn chống lại sự phát triển của bệnh ung thư vú khi trưởng thành. 

Chống lão hóa

Chế độ ăn chay ít chất béo có thể làm chậm quá trình lão hóa của con người. IGF-1 hoặc insulin được coi như là những yếu tố quan trọng trong việc điều tiết quá trình lão hóa. Chế độ ăn uống chay kết hợp cùng với các hoạt động thể chất tốt cho sức khỏe như tập thể dục giúp cơ thể hấp thu lượng chất xơ cao, ít chất béo và có thể giúp giảm nguy cơ các bệnh do tuổi tác.

Sức khỏe tim mạch

Những người ăn chay có chỉ số huyết áp và cholesterol LDL thấp hơn, chỉ lipid cũng như các chỉ số khác của cơ thể ở mức độ lành mạnh hơn. Tất cả những chỉ số đó cho thấy cơ thể có hệ thống tim mạch hoạt động tốt hơn. Tỷ lệ cao chất phytochemical, chất chống oxy hóa và chất xơ có trong các loại trái cây và rau củ làm giảm nguy cơ mắc các chứng bệnh tim mạch như rối loạn hoạt động của tim, đột quỵ và thiếu máu cục bộ. Thêm vào đó, chế độ ăn có các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm sữa từ đậu nành cũng có tác dụng bảo vệ và chống lại các bệnh tim mạch.

Cholesterol trong máu và bệnh cao huyết áp

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng ăn chay giúp cơ thể điều tiết cholesterol trong máu cùng đường huyết tốt hơn so với những người không ăn chay. Những người mắc bệnh liên quan đến cholesterol hay bệnh cao huyết áp khi áp dụng chế độ ăn chay có thể hạn chế được việc dùng thuốc để điều trị bệnh. Theo nghiên cứu , trong số những người ăn cá , ăn thịt và người ăn chay thì những người ăn chay có tỷ lệ mắc cao huyết áp thấp nhất và người ăn thịt đã được báo cáo có tỷ lệ mắc bệnh cao huyết áp cao nhất.

Bệnh tiểu đường

Chế độ ăn chay goomg các loại thực phẩm chế biến từ thực vật trong tự nhiên nên có hàm lượng cao carbohydrate phức tạp và ít chất béo . Và những con số hợp lý trong chế độ ăn chay giúp cơ thể kiểm soát bệnh tiểu đường. Hơn nữa, các chế độ ăn chủ yếu là thực vật có thể hỗ trợ trong việc giảm nhu cầu insulin. Theo những nghiên cứu về bệnh tiểu đường cho biết chế độ ăn chay tốt hơn cho bệnh nhân tiểu đường hơn so với chế độ ăn uống cho bệnh tiểu đường theo quy định của hiệp hội bệnh tiểu đường Mỹ . Không chỉ giúp điều tiết đường huyết, bệnh nhân theo chế độ ăn chay cũng có những thông số sức khỏe khác như hemoglobin , giảm cân tốt hơn.

Cho xương chắc khỏe

Đối với xương thì các chất như kali, magiê và vitamin K  là thiết yếu. Tất cả các chất dinh dưỡng đó có thể tìm thấy trong đậu nành cũng như trong chế độ ăn chay . Thức ăn chế biến từ thực vật giuos cơ thể duy trì tỷ lệ acid tiêu chuẩn và đó cũng chính là một yếu tố quan trọng cho sức khỏe xương Chế độ ăn uống có tính axit khiến cơ thể mất canxi trong khi đi tiểu. Nồng độ cao kali và magiê trong trái cây và rau làm giảm hiện tượng mất canxi ở xương. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng hấp thu đủ vitamin K trong các loại rau lá xanh làm giảm nguy cơ gãy xương hông . Theo nghiên cứu , các sản phẩm từ đậu nành như đậu phụ rất giàu isoflavones có tác động tích cực đối với xương ở phụ nữ sau mãn kinh. Đồng thời ăn chay cũng giảm nguy cơ loãng xương cho những người ăn thuần chay ngay cả khi cơ thể họ vốn có lượng canxi thấp.

Bệnh Parkinson

Các nghiên cứu đánh giá hiệu quả của chế độ ăn chay đối với các bệnh thoái hóa thần kinh như bệnh Parkinson đã cho kết quả đầy hứa hẹn . Theo các nghiên cứu, duy trì lâu dài chế độ ăn nhiều thịt khiến cơ thể hấp thu nhiều chất béo và cholesterol, làm tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson cao hơn so với việc hấp thu chất béo từ thực vật. Ăn thuần chay có thể bảo vệ cơ thể chống lại bệnh Parkinson.

Viêm khớp

Theo các nghiên cứu, ăn chay có hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị viêm khớp nhờ có chất xơ, vitamin C, E và caroten trong thực vật. Các nghiên cứu này cũng cho biết, chế độ ăn chay cung cấp cho cơ thể những kháng thể tự nhiên có tác dụng chống viêm. Đồng thời, ăn chay cũng có tác dụng trong việc giảm lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL) và bị oxy hóa LDL, tạo điều kiện điều trị thuận lợi cho các bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp và cải thiện sức khỏe tim mạch của họ .

Có một chế độ ăn uống hợp lý và phù hợp với cơ thể giúp bạn sống khỏe mạnh và hưởng thụ cuộc sống một cách lành mạnh nhất!