Ngưu bàng là một loại củ mà có thể gọi là "cao lương mĩ vị" ở Nhật Bản và Hàn Quốc. Củ ngưu bàng nhiều dương tính và tạo kiềm cho máu, mang lại lợi ích cho sức khỏe, rất tốt cho người ăn chay trường và người bệnh. Ngưu bàng là một nguyên liệu không thể thiếu trong món Tekka nổi tiếng ở các thiền viện Nhật Bản, để tạo nên sức bền bỉ dẻo dai cho sức khỏe… món ăn tekka được gọi là món ăn tượng trưng cho người quân tử siêu nhân…tekka giúp nâng cao sức khỏe tim mạch và xua tan mệt mỏi.
Ngưu bàng là món ăn có độ giòn ngọt, củ ngưu bàng có thể dùng như món ăn có tính chất như một cây thuốc trong nhiều trường hợp khác nhau:
1 - Cung cấp các chất dinh dưỡng, các vi chất, chất xơ và chất sắt cao
2 - Giảm béo, giảm mỡ và cholesterol trong máu
3 - Tiêu độc, giải độc và lợi tiểu
4- Có tác dụng tích cực (giảm đường trong máu) với bệnh tiểu đường
5- Nhuận tràng, chống táo bón, vệ sinh ruột và phòng bệnh trĩ rất tốt
6- Phòng chữa bệnh ung thư
7- Làm khỏe tim và hết mệt mỏi
Củ ngưu bàng được dùng dưới 3 dạng: củ tươi, ngưu bàng khô và bột ngưu bàng. Chủ yếu mọi người dùng ngưu bàng tươi vì dễ chế biến và cũng đa dạng cách chế biến. Bạn có thể tham khảo một số gợi ý nấu ăn với củ ngưu bàng dưới đây:
I. Củ tươi:
• Canh dưỡng sinh: Nấu cùng cà rốt, củ cải, nấm đông cô
Cách làm: 1/4 củ ngưu bàng cỡ 300gam, củ nhỏ 1/2 (80gam ngưu bàng tươi hay là 20gam ngưu bàng khô); củ cải trắng 1/4 củ kể cả phần lá, cọng ở trên; cà rốt 1/2 củ, nấm đông cô 1 cái nhỏ tất cả thái vừa miếng như là món ninh và đun với nước lạnh liu riu 30 - 40 phút; dùng trước bữa ăn nửa tiếng.
• Luộc mềm (Có thể ăn sống và ép lấy nước uống).
• Cắt hình que diêm xào, muốn mềm thì nên bỏ chút nước và 1 miếng phổ tai đun 5 - 10 phút, vớt ra xào với cà rốt, hay chỉ om độc vị với dầu vừng và tamari…
• Cắt hạt lựu để ninh món hầm, có thể bỏ thêm nấm đông cô, đậu lăng, các loại đỗ…
• Nấu xúp, nấu canh chua…làm dương hóa món ăn
• Dùng làm món Tekka…gồm: ngưu bàng, cà rốt, củ sen bằng nhau bào nhỏ; bỏ vào xào với dầu vừng và chút gừng nạo, bỏ misô xào nửa giờ thành Tekka ướt; nếu đảo đều tay trên bếp cho tới 3-4 giờ thì thành món Tekka khô
• Làm nộm hoặc salad với rau củ và các nguyên liệu khác
• Luộc lấy nước uống để tăng sinh lực và sự dễ chịu cho cơ thể, kiềm hóa dòng máu
• Bọc mì căn sống, chiên vàng rồi rim với tamari
• Bỏ vào nồi ninh với rau củ… lấy nước ngọt làm món phở.
• Bỏ vào món cháo làm cho nồi cháo được dương hóa.
• Kho với phổ tai, miso, tương hoặc tamari… với gừng
II. Củ khô: Rửa sạch ngâm nước cho mềm và đun lấy nước uống… bã sau khi đun nước có thể xào như măng
III. Bột ngưu bàng khô: cùng với bột củ sen và bột cà rốt… nước tương tamari.. tạo thành gia vị tra nấu.